Pijn bij vrijen

Ervaar jij (weleens) pijn bij vrijen (penetratie)?  Wat doe je dan? Negeer je het? Ga je door? Denk je volgende keer beter? Stop je? Er zijn verschillende oorzaken die pijn bij vrijen kunnen geven. In dit blog zal ik hier wat meer over vertellen en tips geven wat je eraan kunt doen.

Over het algemeen heeft een vrouw iets meer tijd nodig om opgewonden te raken dan een man. Opwinding is eigenlijk een voorbereiding van het lichaam op de seks. Om fijne seks te kunnen hebben, veranderen er een aantal dingen in het gebied van het bekken en de bekkenbodem. De doorbloeding neemt toe waardoor de vagina zacht en warm wordt. Ook wordt de vagina vochtig en wat wijder waardoor de penis of de vinger makkelijker naar binnen kan.

Wanneer je de bekkenbodemspieren erg gespannen zijn, wordt de doorbloeding in dit gebied ook minder. Daardoor blijft je vagina en het gebied daaromheen stug en droog. Door te hoge spanning in je bekkenbodem is de vagina ook nauwer. Als je dan gemeenschap wil hebben of iets inbrengt, dan zal dit minder soepel gaan. Het kan voelen als wrikken, alsof het niet past.  In plaats van een fijn gevoel zal je nu pijn ervaren. Pijn bij gemeenschap heet dyspareunie.

Wanneer penetratie, het inbrengen van een vinger of tampon niét mogelijk is, dan spreken we over vaginisme. Naast pijn kunnen er ook andere seksuele klachten zijn bij een verhoogde bekkenbodemspierspanning bijvoorbeeld moeilijker opgewonden raken en problemen bij het klaarkomen.

Dyspareunie

Bij dyspareunie kan je wel seks hebben, maar dit is pijnlijk. Sommige vrouwen hebben direct bij de eerste keer seks (penetratie) pijn. Dit wordt primaire dyspareunie genoemd. Wanneer de pijnklachten pas later optreden, dan spreek je over secundaire dyspareunie.

De pijn kan in het begin van de vagina gevoeld worden, maar de pijn kan ook dieper zitten of in de onderbuik. Vaak zie je bij dyspareunie klachten dat er ook problemen zijn bij het plassen of ontlasten en/of lage rug of bekkenpijn aanwezig is.

Vaginisme

Bij vaginisme is penetratie helemaal niet mogelijk. Ondanks dat de vrouw dit wel wil, lukt penetratie niet. Het kan zijn dat het ook niet lukt om bijvoorbeeld een tampon of een vinger in te brengen. Ook vaginisme kan primair of secundair optreden.

Een aantal oorzaken van pijn kunnen zijn:

• Geen of weinig voorspel;
• Vaginale droogheid;
• Infecties;
• Verzakking;
• Te gespannen bekkenbodemspieren.

Gespannen bekkenbodemspieren kunnen het gevolg zijn van:

• Stress;
• Angst voor pijn;
• Een nare seksuele ervaring of vervelende ervaring bij medisch onderzoek of bevalling;
• Te gespannen spieren door paardrijden, turnen, ballet of door het te lang ophouden van urine of ontlasting.

Vicieuze cirkel

Wanneer je pijn ervaart bij gemeenschap kan er al vrij snel sprake zijn van een vicieuze cirkel. In eerste instantie ervaar je alleen pijn tijdens gemeenschap. Op een gegeven moment weet je lichaam dat penetratie pijnlijk is en probeert jou tegen deze pijn te beschermen.  Zo ervaar je minder zin in seks, de bekkenbodemspieren gaan meer aanspannen waardoor de vagina-opening nauwer wordt en penetratie moeizamer, wat weer pijn geeft.

Deze factoren kunnen ervoor zorgen, dat de pijn vaak alleen maar verder toeneemt als je wel seks hebt. Daarom wordt tijdens behandeling ook vaak een penetratie-verbod opgelegd. Soms bouw je zoveel spanning op, dat penetratie niet meer mogelijk is.

Wat kan de bekkenfysiotherapeut voor u doen?

Eerst zal er een uitgebreid intake gesprek plaatsvinden om de klachten zo goed mogelijk in kaart te brengen. Er zal dan ook gevraagd worden naar plas- en/of ontlastingsproblemen en eventuele pijnklachten van lage rug en/of bekken, want deze klachten beïnvloeden elkaar.

Er wordt uitleg gegeven hoe de bekkenbodemspieren de klachten veroorzaken en beïnvloeden. Van belang is dat je begrijpt wat je (onbewust) doet waarmee je de vicieuze cirkel in stand houdt. Hierna is het belangrijk dat je je bewust wordt van je bekkenbodem en weer controle krijgt over deze spieren. Er is ook  aandacht voor o.a. algemene ontspanning en voor de ademhaling.

Een bekkenfysiotherapeut is bevoegd om eventueel inwendig onderzoek te doen en inwendig te behandelen. In goed overleg met jou kan dit gedaan worden. In een later stadium is ook oefenen met oefenmateriaal bv pelottes een optie. De bekkenfysiotherapeut kan samenwerken met de huisarts, gynaecoloog en/of seksuoloog.

Laat seks weer leuk worden! Maak je klachten bespreekbaar.